همه چیز درباره حق کمیسیون املاک در سال ۱۴۰۴
در بازار معاملات ملکی، حق کمیسیون مشاور املاک یکی از موارد مهم و گاهاً بحث‌برانگیز بین خریداران، فروشندگان و مستأجران است. با شروع سال ۱۴۰۴، تغییراتی در نحوه محاسبه و نرخ‌های مربوط به کمیسیون املاک اعمال شده که آگاهی از آن برای فعالان بازار ضروری است. در این مقاله از املاک بیز، جزئیات کامل این تغییرات را بررسی می‌کنیم.
نرخ‌های جدید کمیسیون املاک در سال ۱۴۰۴
طبق اعلام سازمان امور مالیاتی و اتحادیه مشاوران املاک تهران، نرخ کمیسیون‌ها با توجه به تورم، ارزش معاملات و شرایط اقتصادی کشور به‌روزرسانی شده‌اند. این نرخ‌ها، مبنای قانونی دارند و برای همه دفاتر مشاور املاک الزام‌آور هستند.
نحوه محاسبه کمیسیون در انواع معاملات
۱. خرید و فروش ملک
-
نرخ کمیسیون: هر طرف معامله باید معادل ۰.۲۵٪ از مبلغ کل معامله را به عنوان حق‌الزحمه مشاور املاک پرداخت کند.
-
مثال: اگر ارزش معامله ۱۰ میلیارد تومان باشد:
– کمیسیون هر طرف: ۲۵ میلیون تومان
– مجموع کمیسیون دو طرف: ۵۰ میلیون تومان
– مالیات بر ارزش افزوده (۹٪) نیز به این مبلغ اضافه می‌شود.
۲. رهن کامل
در معاملات رهن کامل، نیز از همان نرخ خرید و فروش استفاده می‌شود.
-
نرخ کمیسیون: ۰.۲۵٪ از مبلغ کل رهن، برای هر طرف
-
مثال: رهن ۱ میلیارد تومانی
– کمیسیون هر طرف: ۲.۵ میلیون تومان
– به‌علاوه ۹٪ مالیات بر ارزش افزوده
۳. اجاره ملک
در قراردادهای اجاره، فرمول محاسبه متفاوت است:
-
نرخ کمیسیون: یک‌چهارم مبلغ اجاره یک ماه برای هر طرف
-
مثال: اجاره ماهانه ۱۰ میلیون تومان
– کمیسیون هر طرف: ۲.۵ میلیون تومان
– با احتساب ۹٪ مالیات: مجموع پرداختی هر طرف حدود ۲.۷۲۵ میلیون تومان
مالیات کمیسیون املاک
بر اساس قانون، دفاتر مشاور املاک موظف‌اند ۹٪ مالیات بر ارزش افزوده را از کمیسیون دریافتی اخذ کرده و به حساب سازمان امور مالیاتی واریز کنند. این مبلغ جدا از کمیسیون است و در فاکتور نهایی لحاظ می‌شود.
کمیسیون حتی پس از فسخ قرارداد چگونه محاسبه می‌شود؟
طبق قانون، در صورتی که قرارداد رسمی تنظیم شده باشد، مشاور املاک بابت خدماتی که ارائه داده است، مستحق دریافت کمیسیون خواهد بود؛ حتی اگر معامله بعداً فسخ شود—مگر اینکه در متن قرارداد شرط خاصی برای این مورد ذکر شده باشد.
انواع معاملات و کمیسیون مربوط به آن‌ها
حق کمیسیون تنها به خرید و فروش یا اجاره محدود نمی‌شود و شامل موارد زیر نیز می‌شود:
-
معاملات معاوضه
-
رهن و اجاره
-
مشارکت در ساخت
-
قراردادهای پیش‌فروش
-
معاملات تجاری یا اداری
هر یک از این موارد ممکن است فرمول خاص خود را برای محاسبه کمیسیون داشته باشد که باید بر اساس توافق و قوانین مصوب بررسی شوند.
عوامل موثر در میزان کمیسیون
چند عامل کلیدی در تعیین میزان نهایی کمیسیون نقش دارند:
-
ارزش کل معامله
-
نوع ملک (مسکونی، تجاری، اداری)
-
موقعیت جغرافیایی ملک
-
مدت قرارداد
-
سطح خدمات ارائه‌شده توسط مشاور املاک
جمع‌بندی
در سال ۱۴۰۴، قوانین و نرخ‌های جدید کمیسیون املاک به‌طور رسمی توسط مراجع ذی‌ربط اعلام شده‌اند. دانستن این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا با آگاهی بیشتر وارد معامله شوید و از بروز اختلاف یا پرداخت‌های غیرقانونی جلوگیری کنید.
مشاوران املاک بیز آماده‌اند تا در هر مرحله از مسیر خرید، فروش یا اجاره ملک، شما را به‌صورت تخصصی راهنمایی کنند.
سوالات متداول
❓ آیا می‌توان کمیسیون را کمتر از نرخ اتحادیه توافق کرد؟
✅ بله، در برخی موارد امکان‌پذیر است. اما این توافق باید کاملاً شفاف بوده و در قرارداد به‌صورت مکتوب قید شود.
❓ آیا مشاور املاک می‌تواند بیشتر از نرخ مصوب کمیسیون دریافت کند؟
🚫 خیر. طبق قانون، دریافت مبلغی بیش از نرخ مصوب اتحادیه تخلف محسوب می‌شود، مگر اینکه با رضایت کامل و کتبی طرفین باشد.
❓ اگر قرارداد در بنگاه املاک نوشته نشود، باز هم باید کمیسیون پرداخت شود؟
✅ در صورتی که خدمات مشاور املاک منجر به انعقاد قرارداد شده باشد، حتی اگر قرارداد خارج از بنگاه نوشته شود، کمیسیون طبق عرف قابل مطالبه است.
